Kuelekea siku ya #SikuYaHomaYaIniDuniani #WorldHepatitisDay ambayo huazimishwa kila ifikapo tarehe 28/7 ya kila mwaka nimeona ipo haja ya kushea na nyinyi kwa ufupi kuhusu homa ya nini.
Nini Homa ya Ini?
Homa ya ini ni uvimbe wa ini unaohusishwa na seli kuvimba kiini katika tishu ya ini.
Hali hii inaweza kujiponyesha au kuendelea kuwa fibrosisi (kovu) na ugonjwa sugu wa ini.
Homa ya ini inaweza kujitokeza kwa kiasi au kutokuwa na bila dalili yoyote, lakini mara nyingi huleta homa, kukosa hamu ya kula na kunyong’onyea kwa mwili.
Homa ya ini ni kali wakati inapodumu chini ya miezi sita na sugu wakati unapozidi miezi sita.
Ugonjwa huu unasababishwa mara nyingi na virusi. Lakini inatokea pia baada ya ini kupata madhara kutokana na sumu mbalimbali, hasa pombe, madawa fulani na mimea), maambukizi mengine na magonjwa ya kingamwili.
Dalili za awali za homa ya ini
Dalili za kwanza ni: dalili za mafua ambazo ni sawa na dalili za maambukizo yoyote ya virusi kama vileunyonge, na kuumwa na misuli na viungo, homa, kichefuchefu au kutapika. kuendesha na maumivu ya kichwa. Dalili maalum, ambazo zinaweza kuwa katika Homa ya ini kali yenye chanzo chochote, ni kupoteza hamu ya chakula, chuki ya kuvuta sigara kati ya wavutaji sigara, mkojo mweusi, macho na ngozi kuwa manjano na usumbufu wa tumbo.
Matokeo ya kimwili kwa kawaida ni madogo, licha ya homa ya ini katika thuluthi, uvimbe wepesi wa ini kwa asilimia kumi. Baadhi huwa na dalili za limfadenopathia (upanuzi wa tezi) kati ya asilimia tano au kukua kwa wengu.
Hepatitis kali inakuwa sana na dalili katika watu wa umri mdogo. Dalili zaweza kutokea baada ya kupata afueni siku ya saba hadi siku kumi, kwa jumla ugonjwa hudumu wiki mbili hadi sita.
Idadi ndogo ya watu wenye Homa ya ini kali huendelea kuwa na ushinde wa ini ambapo ini hushindwa kutoa viungo hatari kwenye mwili [ambayo husababisha utatanishi na kukosa fahamu kutokana na kuharibika ubongo wa ini] na kutoa protini za damu (ambayo husababisha uvimbe wa pembeni na kutoa na damu). Hii inaweza kutishia maisha na mara kwa mara inahitaji kuhamisha ini.
Dalili za homa ya ini Sugu
Homa ya ini sugu mara nyingi husababisha dalili sizizo maalum kama vile unyonge, uchovu na udhaifu, na mara nyingi haisababishi dalili zozote. kwa kawaida zinazoainishwa katika kipimo cha damu kifanyikacho kuchunguza dalili maalum tukio la homa ya ini huonyesha kuzidi kuharibika kwa ini. uchunguzi wa kimwili huonyesha kunenepa kwa ini.
Uharibifu mkubwa na kovu kwa ini (yaani cirrhosis) husababisha kupoteza uzito, na urahisi wa kukwaruzwa na kutoka damu ovyo, uvimbe wa pembeni (uvimbe wa miguu) na kujaa maji katika mwina wa tumbo. Hatimaye, ugonjwa sugu wa ini unaweza kusababisha matatizo mbalimbali:vena ya umio (mishipa wazi katika ukuta wa umio ambayo inaweza kusababisha kutoka kwa kwa damu kunakohatarisha maisha) kuharibika ubongo wa ini (kuchanganyikiwa na kukosa fahamu) na ugonjwa wa hepatorenali (figo kutofanya kazi).
Chunusi, hedhi isiyo ya kawaida, kovu ya mapafu, kuvimba tezi ya kikoromeo na ya figo ziko katika wanawake walio na Homa ya ini ya kingamwili nafsi.
Maambukizi ya Homa ya ini na sababu zake.
Zipo sababu nyingi zinazopelekea ugonjwa huu wa homa ya ini, baadhi yake ni kama:-
- Unwaji wa pombe kupitiliza
- Utumiaji wa dawa kiholela kama vile Paracetamol, amoxycillin, antituberculosis madawa, minocycline na nyingine nyingi.
- Magonjwa ya metaboliki, kwa mfano, ugonjwa wa Wilson n.k
Maambukizi ya Homa ya Ini husababishwa na virusi ambavyo vikiingia mwilini hushambulia ini. Vipo katika makundi matano, nayo ni A, B,C, D na E. Aina mbili za virusi B na C ndio sababu kuu za ugonjwa wa homa ya ini na husambaa kupitia damu na maji maji mwilini.
Kujiepusha na kujikinga na Homa ya Ini B na C
- Chanjo kwa walio katika hatari Zaidi ya maabukizi kama vile watoto wachanga, watoa huduma za afya.
- Kuepuka kuchangia kutumia vitu vyenye ncha kali. Mfano kiwembe.
- Tumia condom kwa usahihi kila unapojamiiana
- Matumizi salama ya sindano katika vituo vya huduma za afya
- Kutochangia vifaa vya kujidungia dawa za kulevya.
Kujiepusha na kujikinga na Homa ya Ini A na E
- Kunywa maji safi na salama kwa kuyachemsha au kuyatibu na dawa ya krolini.
- Kula vyakula vilivyoandaliwa katika mazingira safi.
- Jenga na tumia choo bora
- Nawa/Osha mikonokwa maji yanayotiririka na sabuni baada ya kutoka chooni na kabla ya kula au kumlisha mtoto.
Mwisho..!
